Page 294 - คู่มือการจัดการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม ตามกรอบการดําเนินงานความปลอดภัยรอบด้านในสถานศึกษาในประเด็นด้านสิทธิเด็กและการรู้รับปรับตัวในภาคการศึกษา
P. 294
่ ่
คําศัพท์ทีเกียวข้อง
เหตุการณ์ที่เกิดจากภัยธรรมชาติหรือการกระทําของมนุษย์ ที่อาจนํามาซึ่งความสูญเสีย
ภัย
(Hazard) ต่อชีวิตและทรัพย์สิน ตลอดจนทําให้เกิดผลกระทบทางเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม
การหยุดชะงักอย่างรุนแรงของการปฏิบัติหน้าที่ของชุมชนหรือสังคม อันเป็นผลมาจาก
การเกิดภัยทางธรรมชาติหรือเกิดจากมนุษย์ ซึ่งส่งผลต่อชีวิต ทรัพย์สิน สังคม เศรษฐกิจ
ภัยพิบัติ
(Disaster) และสิ่งแวดล้อมอย่างกว้างขวาง เกินกว่าความสามารถของชุมชนหรือสังคม ที่ได้รับ
ผลกระทบดังกล่าวจะรับมือได้โดยใช้ทรัพยากรที่มีอยู่
ปัจจัยหรือสภาวะใดๆ ที่ทําให้สังคมและชุมชนขาดความสามารถในการป้องกันตัวเอง
ความเปราะบาง ทําให้ไม่สามารถรับมือกับภัยพิบัติ หรือไม่สามารถฟื้นฟูได้อย่างรวดเร็วจากความเสียหาย
(Vulnerability) อันเกิดจากภัยปัจจัยเหล่านี้มีอยู่ในชุมชนหรือสังคมมานานก่อนเกิดภัยพิบัติ และเป็น
ปัจจัยที่ทําให้ผลกระทบจากภัยมีความรุนแรงมากขึ้น
สภาวการณ์ ความชํานาญ หรือทรัพยากรต่าง ๆ ที่อยู่ในความครอบครองของประชาชน
ชุมชนหรือสังคมหนึ่งๆ ซึ่งมีคุณลักษณะเชิงบวก สามารถพัฒนาเคลื่อนย้าย และเข้าถึง
ศักยภาพ เพื่อนํามาใช้เพิ่มขีดความสามารถของสังคม และชุมชนในการบริหารจัดการความเสี่ยง
(Capacity)
จากภัยพิบัติ ช่วยให้คาดการณ์ภัยที่จะเกิดขึ้น และรับมือกับความเสี่ยงจากภัยพิบัติ
ได้ดีขึ้น
่
ความเสียง โอกาสหรือความเป็นไปได้ในการได้รับผลกระทบทางลบจากการเกิดภัยพิบัติ โดยผล
จากภัยพิบัติ กระทบสามารถเกิดขึ้นกับชีวิต ทรัพย์สิน สังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อม ในระดับ
(Disaster Risk) บุคคล ชุมชน สังคม หรือประเทศ
ระบวนการกําหนดลักษณะ ขนาด หรือขอบเขตของความเสี่ยงโดยการวิเคราะห์
ภัยที่เกิดขึ้น รวมทั้งประเมินสภาวะการเปิดรับต่อความเสี่ยง ความเปราะบาง
การประเมิน
ศักยภาพในการรับมือของชุมชนที่อาจเป็นอันตราย และคาดการณ์ผลกระทบต่อชีวิต
่
ความเสียง
ทรัพย์สิน การดำรงชีวิตและสิ่งแวดล้อม เป็นการวิเคราะห์ความน่าจะเป็นในการ
(Risk Assessment) เกิดผลกระทบจากภัยในพื้นที่หนึ่งๆ มีประโยชน์ในการวางแผนเพื่อจัดการความเสี่ยง
อย่างเป็นระบบ
289
