Page 11 - วิศวกรรมสาร ปีที่ 77 ฉบับที่ 1 มกราคม - มีนาคม 2567
P. 11
ทัศน์พล อินต๊ะปัญโญ, ณัฐพงศ์ มกระธัช, ส�าเริง รักซ้อน, ภาณุวัฒน์ จ้อยกลัด, อรรถสิทธิ์ ศิริสนธิ, และสุนิติ สุภาพ
ศาสตราจารย์ ดร.วิโรจน์ บุญญภิญโญ
การค�านวณแรงลม โครงสร้างอาคาร พ.ศ. 2567 ออกตามความ
ในพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ.
ตามกฎกระทรวง 2566 2522 และตามความในกฎกระทรวง 2566
ได้อ้างอิงวิธีการค�านวณตามมาตรฐานการ
ค�านวณแรงลมและการตอบสนองของ
และมาตรฐาน มยผ. 1311 อาคาร [มยผ. 1311-50] เป็นหลัก
แรงลมเป็นน�้าหนักบรรทุกจรในแนวราบ
เกิดจากการเคลื่อนที่ของมวลอากาศ จาก
บริเวณที่มีความกดอากาศสูงมาสู่บริเวณที่
มีความกดอากาศต�่ากว่า ความแตกต่างของ
ความกดอากาศนี้เกิดจากความแตกต่าง
ของอุณหภูมิ ลมเมื่อปะทะอาคารรูปทรง
สี่เหลี่ยมแล้ว จะเกิดจุดแยกลมที่มุมอาคาร
ท�าให้เกิดหน่วยแรงลมที่ผันผวนจากผลของ
ของระลอกลม (wake-induced fluctuating
pressure or vortex shedding) โดย
รอบอาคาร ผนังด้านต้นลมจะเกิดแรงดัน
จากการปะทะแรงลม ผนังด้านข้างจะเกิด
แรงดูดแต่ละด้านสลับกันไปมาตามการ
ไหลของลม และผนังด้านท้ายลมจะเกิด
แรงดูด จึงท�าให้เกิดแรงลมในทิศทางลม
(alongwind) ในทิศตั้งฉากกับทิศทางลม
(acrosswind) และโมเมนต์บิด (torsion)
ดังแสดงในรูปที่ 2
1. บทน�า
กฎกระทรวง ฉบับที่ 6 [พ.ศ. 2527] ออกตามความในพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร
พ.ศ. 2522 และข้อบัญญัติกรุงเทพมหานคร เรื่องควบคุมอาคาร พ.ศ. 2544 ในเรื่องแรง
ลมได้ก�าหนดว่า ในการค�านวณออกแบบโครงสร้างอาคาร ให้ค�านึงถึงแรงลมด้วย หาก
จ�าเป็นต้องค�านวณและไม่มีเอกสารที่รับรองโดยสถาบันที่เชื่อถือได้ ให้ใช้หน่วยแรงลม
ออกแบบที่เปลี่ยนแปลงตามความสูง เหมือนกันทั้งประเทศ ต่อมากรมโยธาธิการและ
ผังเมือง กระทรวงมหาดไทย ได้จัดท�ามาตรฐานการค�านวณแรงลมและการตอบสนอง
ของอาคาร ส�าหรับประเทศไทย ดังแสดงในรูปที่ 1 [มยผ. 1311-50] ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2550
มาตรฐานฉบับใหม่นี้ได้ค�านึงถึง ความเร็วลมอ้างอิงในเขตต่าง ๆ ลักษณะภูมิประเทศ
รูปร่างของอาคาร และคุณสมบัติทางพลศาสตร์ของอาคาร ซึ่งเป็นรูปแบบของมาตรฐาน
การค�านวณแรงลมที่ได้รับการยอมรับในระดับสากล
ปัจจุบันกฎกระทรวง 2566 [พ.ศ. 2566] ก�าหนดการออกแบบโครงสร้างอาคารและ
ลักษณะ และคุณสมบัติของวัสดุที่ใช้ในงานโครงสร้างอาคาร พ.ศ. 2566 ออกตามความ รูปที่ 1 มาตรฐานการค�านวณแรงลมและ
ในพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 และประกาศกระทรวงมหาดไทย 2567 การตอบสนองของอาคารส�าหรับประเทศไทย
[2567] เรื่องการออกแบบโครงสร้างอาคารและลักษณะและคุณสมบัติของวัสดุที่ใช้ในงาน [มยผ. 1311-50]
วิศวกรรมสาร ปีที่ 77 ฉบับที่ 1 มกราคม - มีนาคม 2567 11
