Page 21 - วิศวกรรมสาร ปีที่ 77 ฉบับที่ 1 มกราคม - มีนาคม 2567

การค�านวณแรงลม ตามกฎกระทรวง 2566 และมาตรฐาน มยผ. 1311

ค่าอัตราเร่งสูงสุดที่ยอดอาคาร ตามแกน x, y, และ z และ 8. สรุป

การรวม 3 ทิศทาง เมื่อทิศทางการปะทะของลมท�ามุมตั้งแต่ 0 ถึง
360 องศา แสดงในรูปที่ 8 ตัวอย่างเช่น ค่าอัตราเร่งสูงสุดที่ยอด มยผ. 1311 – 50 มาตรฐานการค�านวณแรงลมและการ
อาคาร เมื่อทิศทางการปะทะของลมท�ามุม 90 องศา ค่าอัตราเร่ง ตอบสนองของอาคาร ได้เป็นมาตรฐานบังคับตามกฎกระทรวง
สูงสุดที่ยอดอาคาร ตามแกน y จะเป็นค่าอัตราเร่งสูงสุดในทิศทาง 2566 เรื่องก�าหนดการออกแบบโครงสร้างอาคารและลักษณะและ

ลมเท่ากับ 5.17 mg และค่าอัตราเร่งสูงสุดที่ยอดอาคาร ตามแกน คุณสมบัติของวัสดุที่ใช้ในงานโครงสร้างอาคาร พ.ศ. 2566 และตาม
x จะเป็นค่าอัตราเร่งสูงสุดในทิศทางตั้งฉากกับทิศทางลมเท่ากับ ประกาศกระทรวงมหาดไทย 2567 เรื่องการออกแบบโครงสร้าง
10.74 mg จะเห็นได้ว่าส�าหรับอาคารสูงค่าอัตราเร่งสูงสุดที่ยอด อาคารและลักษณะและคุณสมบัติของวัสดุที่ใช้ในงานโครงสร้าง
อาคารในทิศทางตั้งฉากกับทิศทางลม จะมีค่ามากกว่าค่าอัตราเร่ง อาคาร พศ. 2567 มาตรฐานนี้ได้ค�านึงถึง ความเร็วลมอ้างอิง
สูงสุดที่ยอดอาคารในทิศทางลมเป็นอย่างมาก ในเขตต่างๆ ลักษณะภูมิประเทศ รูปร่างของอาคาร และคุณสมบัติ
ค่าอัตราเร่งสูงสุดที่ยอดอาคาร จากการรวมการสั่นไหวทั้ง ทางพลศาสตร์ของอาคาร ซึ่งเป็นรูปแบบของมาตรฐานการค�านวณ

3 ทิศทางคือทิศทาง x, y และ z โดยวิธี SRSS (Square root of แรงลมที่ได้รับการยอมรับในระดับสากล
the sum of the squares) เท่ากับ 12.04 mg ประกาศกระทรวง อย่างไรก็ตามในบางกรณีมาตรฐานการค�านวณแรงลม
มหาดไทย ฯ พศ. 2567 และมาตรฐาน มยผ. 1311-50 ก�าหนดให้ ใช้ส�าหรับการค�านวณแรงลมเบื้องต้นเท่านั้น เนื่องจากข้อจ�ากัด
ค่าอัตราเร่งสูงสุดในแนวราบ จะต้องมีค่าไม่เกินกว่า 15 mg (0.15 ของมาตรฐาน เช่น อาคารที่มีรูปทรงไม่สม�่าเสมอ ไม่เป็นสี่เหลี่ยม
2
เมตรต่อวินาที )ในกรณีของอาคารที่พักอาศัย หรือ 25 mg (0.25 หรือรูปทรงไม่ปรกติ อาคารที่มีความสูงและอ่อนตัวมาก ซึ่งวัดจาก
2
เมตรต่อวินาที ) ในกรณีของอาคารพาณิชย์ ดังนั้นค่าอัตราเร่งสูงสุด ความสูงต่อด้านแคบสุดของอาคารมากกว่า 5 สะพานช่วงยาวและ
ที่ยอดอาคารมีค่าต�่ากว่ามาตรฐานก�าหนด อ่อนตัวมาก เช่นสะพานขึง และสะพานแขวน และอาคารที่ตั้งอยู่
ในสภาพแวดล้อมที่มีอาคารสูงหนาแน่น กรณีดังกล่าวนี้ควรใช้วิธี
การที่น่าเชื่อถือได้มากขึ้น เช่นการทดสอบแบบจ�าลองในอุโมงค์ลม
เพื่อค�านวณแรงลมและการตอบสนองของอาคารที่ถูกต้องมากขึ้น

9. บรรณานุกรม

1. มยผ. 1311 – 50, (2550) มาตรฐานการค�านวณแรงลมและการตอบสนองของอาคาร กรมโยธาธิการและผังเมือง กระทรวง
มหาดไทย

2. กฎกระทรวง 2566 (2566) ก�าหนดการออกแบบโครงสร้างอาคารและลักษณะ และคุณสมบัติของวัสดุที่ใช้ในงานโครงสร้าง
อาคาร พ.ศ. 2566 ออกตามความในพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522
3. ประกาศกระทรวงมหาดไทย 2567 (2567) เรื่องการออกแบบโครงสร้างอาคารและลักษณะและคุณสมบัติของวัสดุที่ใช้ในงาน
โครงสร้างอาคาร พ.ศ. 2567 ออกตามความในพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 และตามความในกฎกระทรวง 2566
4. AIJ (2004), Recommendation for Loads on Buildings, Architectural Institute of Japan.
5. ASCE (2005), ASCE 7-05: Minimum Design Loads for Buildings and Other Structures, American Society of

Civil Engineers, New York.
6. NBCC (2005), National Building Code of Canada, Canadian Commission on Building and Fire Codes, National
Research Council of Canada, Ottawa, Canada.

วิศวกรรมสาร ปีที่ 77 ฉบับที่ 1 มกราคม - มีนาคม 2567 21