Page 10 - วิศวกรรมสาร ปีที่ 75 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม - กันยายน 2565
P. 10
ศ.ดร.วรศักดิ์ กนกนุกุลชัย ราชบัณฑิต
บทเรียนกรณีไฟไหม้ MOUNTAIN B
ตามที่ทราบโดยทั่วกันแล้วว่า การเผาไหม้ หรือเพลิงไหม้นั้นเกิดขึ้นได้ จะต้องมีองค์ประกอบส�าคัญ 3 ประการ
ได้แก่ แหล่งความร้อน เชื้อเพลิง และออกซิเจน ดังนั้น มาตรการการป้องกันเพลิงลุกไหม้ คือ การควบคุม
3 องค์ประกอบนี้ให้แยกจากกัน
โดยธรรมชำติกำรเผำไหม้เมื่อไฟจุดติดแล้วจะมอดได้มีอยู่สอง กระบวนกำรเปลี่ยนสภำพเชื้อเพลิงด้วยควำมร้อนโดยไม่ต้องมีกำร
กรณี กรณีแรกคือเชื้อเพลิงถูกไหม้จนหมด หรือ กรณีที่สอง ออกซิเจน เผำไหม้ ให้กลำยสภำพเป็นถ่ำน (Charcoal) น�้ำมันดิน (Bio-oil)
ถูกใช้จนหมด ในกรณีหลัง มักเป็นไฟไหม้ในอำคำรที่ปิดทึบและขำด และก๊ำซพิษที่ไม่สำมำรถควบแน่นได้ (non-condensable gas)
กำรถ่ำยเทตำมธรรมชำติ แต่อำศัยระบบปรับอำกำศซึ่งหยุดท�ำงำนใน ล้วนมีค่ำทำงควำมร้อนสูงมำกและพร้อมจะเกิดเพลิงไหม้ประทุอย่ำง
ระหว่ำงเพลิงไหม้ เมื่อออกซิเจนที่มีอยู่ถูกใช้ในกำรเผำไหม้จนเหลือ รุนแรงทันทีที่มีออกซิเจนกลับเข้ำมำใหม่ทำงช่องเปิด โดยจะเกิด
จ�ำกัด ไฟก็จะค่อย ๆ มอดลง แต่ด้วยควำมร้อนที่เกิดขึ้นจำกเชื้อเพลิง ระเบิดเป็นลูกไฟ (Fireball) พุ่งสวนออกมำในช่องเปิดอย่ำงรุนแรง
ที่ไหม้ไปบำงส่วนกลับมีอุณหภูมิเพิ่มสูงขึ้นในพื้นที่ที่ไม่มีทำงระบำย ปรำกฏกำรณ์ข้ำงต้นนี้ เรียกว่ำ Backdraft ซึ่งเกิดขึ้นแล้วในกรณี
จนท�ำให้เกิดขบวนกำรที่เรียกว่ำ ไพโรไลซิส (Pyrolysis) ซึ่งเป็น เพลิงไหม้ Mountain B Pub ที่สัตหีบเป็นครั้งแรกในประเทศไทย
10 วิศวกรรมสาร ปีที่ 75 ฉบับที่ 2 เมษายน-มิถุนายน 2565
