Page 96 - วิศวกรรมสาร ปีที่ 74 ฉบับที่ 4 ตุลาคม - ธันวาคม 2564
P. 96
“จากบางระกำาโมเดล สู่การจัดการนำ้าแล้ง-นำ้าท่วมแบบครบวงจร”
3.2 ประสิทธิภาพของการเติมนำ้าใต้ดินระดับตื้น
ผ่านระบบบ่อวง จากการเฝ้าติดตามและสังเกตพฤติกรรมการเพิ่มขึ้นของ
ช่วงเวลาที่น�้าหลากท่วมครั้งแรกของฤดูกาลระบบบ่อวงจะ ระดับน�้าใต้ดินระดับตื้นในพื้นที่ทั้งก่อนและหลังการจัดท�าระบบ
สามารถเติมน�้าได้ประมาณ 1.63 ลูกบาศก์เมตรต่อชั่วโมง (ผลจาก บ่อวงเติมน�้า สามารถอธิบายได้เป็นช่วงเวลา (รูปที่ 8) ดังต่อไปนี้
การทดสอบเติมน�้าโดยการขังน�้าประมาณ 1 ชั่วโมง) อย่างไรก็ตาม (1) ช่วงเวลาก่อนการจัดท�าระบบบ่อวงเติมน�้า เป็นการเพิ่ม
ประสิทธิภาพการเติมน�้าจะค่อย ๆ ลดลงจนกระทั่งถึงช่วงท้ายของ ขึ้นของระดับน�้าใต้ดินระดับตื้นตามธรรมชาติเนื่องจากน�้าฝน
ฤดูน�้าหลาก ประสิทธิภาพของการเติมน�้าใต้ดินระดับตื้นผ่านระบบ โดยค่าระดับน�้าใต้ดินระดับตื้นปกติอยู่ที่ 8.5 เมตร เมื่อวัดจากพื้น
บ่อวงนั้นประเมินได้จากการเฝ้าติดตามระดับน�้าใต้ดินระดับตื้น ดิน (เส้นประสีส้ม) ระดับน�้าใต้ดินระดับตื้นในช่วงเวลาก่อนการ
ในพื้นที่จ�านวน 2 จุด บริเวณด้านต้นน�้าและท้ายน�้าตามทิศทางการ จัดท�าระบบบ่อวงจะเพิ่มขึ้นและลดลง (เส้นประสีแดง) ตาม
ไหลของน�้าใต้ดิน (รูปที่ 6) โดยใช้เครื่องวัดบันทึกระดับน�้าใต้ดิน ปริมาณน�้าฝนที่ขังและซึมดินลงไป
อัตโนมัติ Well Watch 670 ซึ่งวัดระดับความลึกของน�้าใต้ดินโดย (2) ช่วงเวลาหลังการจัดท�าระบบบ่อวงเติมน�้า เมื่อน�้าเริ่ม
การใช้คลื่นเสียง หลังผ่านฤดูน�้าหลากและน�้าท่วมขังพื้นที่ประมาณ เข้าท่วมขังพื้นที่ตั้งแต่วันที่ 23 กันยายน พ.ศ. 2563 (เส้นทึบสีฟ้า)
90 วัน (รูปที่ 7) ได้สังเกตสภาพของวัสดุกรองชั้นบนสุดภายในบ่อ โดยสามารถแบ่งย่อยได้เป็น 6 ช่วงเวลา คือ
วงชั้นนอก ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 2.2 เมตร พบว่าตะกอนดินที่ - ช่วงเวลาแรก
สะสมและแทรกซึมอยู่ด้านบนของวัสดุกรองไม่หนามากนัก (≤ 5 ระดับน�้าท่วมขังยังไม่สูงเกินระดับของขอบบ่อวงซีเมนต์ชั้นนอก
เซนติเมตร) ลักษณะการกระจายตัวของตะกอนดินที่สะสมและ ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 2.2 เมตร (~15 เซนติเมตร) พบว่าระดับ
แทรกซึมอยู่ด้านบนของวัสดุกรองเป็นส่วน ๆ ไม่ได้เต็มพื้นที่ผิว น�้าใต้ดินในบ่อสังเกตการณ์จะเริ่มยกตัวสูงขึ้นเล็กน้อยอย่างช้า ๆ
รับน�้าของวัสดุกรอง ดังนั้นในช่วงปลายของฤดูน�้าหลากการเติมน�้า ต่อเนื่อง ซึ่งอาจเกิดจากการไหลรั่วซึมจากผนังด้านข้างของบ่อ
ของระบบบ่อวงจะยังคงเกิดขึ้นแต่ในปริมาณที่ไม่มาก ค่าใช้จ่าย วงซีเมนต์ชั้นนอก ในช่วงเวลานี้แสดงให้เห็นว่ามีน�้าไหลซึมลงสู่
ในการจัดท�าระบบบ่อวงเติมน�้าต่อ 1 บ่อ และต่อความลึก 1 เมตร ชั้นน�้าใต้ดินระดับตื้น
โดยปกติอยู่ที่ประมาณ 5,500 บาท ซึ่งจะมีประสิทธิภาพของการ - ช่วงเวลาที่ 2
กรองความขุ่นของน�้าที่ค่าร้อยละการก�าจัดความขุ่นเท่ากับ 85 ระดับน�้าท่วมขังสูงพอดีข้ามระดับของขอบบ่อวงซีเมนต์
ชั้นนอก ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 2.2 เมตร นับเป็นการเริ่ม
กระบวนการเติมน�้าผ่านระบบบ่อวงอย่างแท้จริง เส้นกราฟของ
ค่าระดับน�้าใต้ดินระดับตื้นในช่วงเวลานี้มีความลาดชันเพิ่มขึ้น
แสดงให้เห็นว่ามีน�้าไหลซึมลงสู่ชั้นน�้าใต้ดินระดับตื้นมากขึ้น
96
วิศวกรรมสาร ปีที่ 74 ฉบับที่ 4 ตุลาคม-ธันวาคม 2564
