Page 15 - วิศวกรรมสาร ปีที่ 78 ฉบับที่ 1 มกราคม - มีนาคม 2568
P. 15
ประเทศไทย พ.ศ. 2568-2577 : ฉากทัศน์การเปลี่ยนผ่านสู่ยุค AGI
การรับมือกับความท้าทายและโอกาสของประเทศไทย
บทสรุป
เมื่อโลกก้าวเข้าสู่อนาคตที่ขับเคลื่อนด้วย AGI มนุษย์จะเผชิญกับภูมิทัศน์ของวิถีการ
ด�าเนินชีวิตที่ไม่เคยมีมาก่อนในประวัติศาสตร์มนุษยชาติ ซึ่งจะแปรเปลี่ยนไปด้วยความเร็ว ในแนวคิดเศรษฐกิจหลังยุคแรงงาน
สูงขึ้นเรื่อย ๆ เป็นทวีคูณ พัฒนาการนี้จึงเต็มไปด้วยความท้าทายและโอกาส ความรวดเร็ว มนุษย์ บทบาทของมนุษย์ส่วนใหญ่จะ
ในการตัดสินใจเชิงยุทธศาสตร์จึงเป็นปัจจัยส�าคัญที่สุดส�าหรับประเทศต่าง ๆ ที่ต้องการ ถูกแทนที่ด้วย AI ซึ่งอาจน�าไปสู่ความ
ความพร้อมในการรับมือกับความท้าทาย และในการรองรับผลพวงอันยิ่งใหญ่ของ อุดมสมบูรณ์อย่างล้นเหลือของสินค้า
พัฒนาการนี้ และบริการ ท�าให้เกิดความจ�าเป็นต้อง
คิดใหม่ท�าใหม่เกี่ยวกับโครงสร้างทาง
ประเด็นความท้าทายที่จะต้องได้รับการเตรียมพร้อมในโลกยุค AGI ประกอบด้วย เศรษฐกิจและสัญญาประชาคม
1. การน�าตัวเองให้หลุดพ้นจากกรอบพันธนาการของอดีต การสังคายนากฎหมาย ในเบื้องต้น การเปลี่ยนผ่านสู่
และระเบียบข้อบังคับต่าง ๆ ที่มนุษย์สร้างขึ้นเองในบริบทของอดีตจึงเป็นเงื่อนไข เศรษฐกิจที่ขับเคลื่อนด้วย AGI จะน�าไป
ที่ส�าคัญมาก เพื่อไม่ให้อนาคตของประเทศต้องติดกับดักของอดีต จนไม่สามารถ สู่ความท้าทายที่ซับซ้อน ซึ่งจะส่งผล
ก้าวทันต่อการเปลี่ยนแปลงของโลก กระทบต่อทุกภาคส่วนของสังคม ตั้งแต่
2. สัญญาประชาคม (Social Contract) ที่สังคมมนุษย์ได้พัฒนาตั้งแต่อดีตกาล ระดับปัจเจกบุคคลไปจนถึงสถาบัน
ซึ่งเป็นตัวก�าหนดความสัมพันธ์ระหว่างรัฐ เศรษฐกิจ สังคม และพลเมือง จะต้อง หลักต่างๆ ความส�าเร็จในการเปลี่ยน
ถูกนิยามใหม่ทั้งหมดโดยสิ้นเชิง เนื่องจากต้องควบรวม AI เป็นองค์ประกอบอย่าง ผ่านครั้งนี้ขึ้นอยู่กับความพยายาม
หนึ่งในสมการด้วย ร่วมกันของภาครัฐ ภาคเอกชน และ
3. ภูมิทัศน์ด้านความมั่นคงของประเทศจะเปลี่ยนแปลงอย่างมีนัยส�าคัญ เมื่อระบบ ภาคประชาสังคม แม้ว่าเส้นทางข้างหน้า
ต่างๆ เชื่อมโยงกันมากขึ้นและพึ่งพา AI มากขึ้น เราจะเผชิญกับความเสี่ยงด้าน จะเต็มไปด้วยความไม่แน่นอนและความ
ความมั่นคงทางไซเบอร์ใหม่ ๆ ซึ่งอาจทวีความรุนแรงมากขึ้น เสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น กุญแจส�าคัญใน
4. ศักยภาพของสงครามในอนาคตที่ขับเคลื่อนด้วย AGI ในรูปแบบใหม่ที่ยังเป็น การน�าทางการเปลี่ยนแปลงนี้อยู่ที่การ
ปริศนา ท�าให้ทุกประเทศต้องคิดใหม่ท�าใหม่เกี่ยวกับกลยุทธ์ด้านความมั่นคง เตรียมพร้อมส�าหรับทุกสถานการณ์และ
โดยก้าวข้ามกลยุทธ์การป้องกันประเทศที่อาศัยก�าลังพลมนุษย์แบบดั้งเดิม เปลี่ยน การรักษาความยืดหยุ่น เพื่อให้มั่นใจ
มาเป็นยุทธศาสตร์สร้างความร่วมมือกับนานาชาติแทน ถึงอนาคตที่มั่นคงและยั่งยืนในยุค AGI
5. ในเวทีโลก ประเทศที่ขาดขีดความสามารถด้าน AGI อาจพบว่าตนเองต้องพึ่งพา ส�าหรับประเทศไทย การเปลี่ยน
“มหาอ�านาจโลกด้าน AI” ที่ได้ผลพวงอย่างใหญ่หลวงจากการพัฒนา AGI ผ่านนี้ไม่เพียงต้องการความก้าวหน้า
มากขึ้นเรื่อย ๆ โดยเฉพาะกรณีที่ประเทศเหล่านี้ต้องแบมือรับเงินสนับสนุน ทางเทคโนโลยี แต่ยังต้องการการเตรียม
“เบี้ยยังชีพพื้นฐานถ้วนหน้า” จากประเทศอื่นเพื่อน�ามาเลี้ยงประชาชนในประเทศ ความพร้อมของสังคมในทุกมิติ การ
ตนในการด�ารงชีวิต เมื่อรัฐไม่สามารถดูแลพลเมืองของตนได้ ย่อมท�าให้ความเป็น หลุดพ้นจากวงจรอุบาทว์ทางการเมือง
อธิปไตยของประเทศเสื่อมถอยลง ซึ่งอาจน�าสู่สถานการณ์สุดขั้ว ที่ประเทศ น�าไปสู่การมีผู้น�าที่มีวิสัยทัศน์และ
ส่วนใหญ่ในโลกอาจกลายเป็นอาณานิคมสมัยใหม่ของประเทศมหาอ�านาจโลก AI เสถียรภาพทางการเมือง การพัฒนา
ไม่กี่ประเทศ และสุดท้ายอาจน�าไปสู่ภูมิรัฐศาสตร์โลกใหม่ที่พรมแดนระหว่าง ทรัพยากรมนุษย์ทั้งด้านทักษะและ
ประเทศจะค่อยๆ เลือนหายไป ปรากฏการณ์นี้อาจน�าไปสู่ “โลกยูโทเปีย ทัศนคติ และการสร้างความร่วมมือ
(Utopia)” ซึ่งเป็นโลกในอุดมคติที่มนุษย์อยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข โดยความต้องการ ระหว่างประเทศ มุ่งสู่การเป็นประเทศ
ทุกอย่างได้รับการตอบสนอง เปรียบได้กับโลกยุคพระศรีอารย์ในพุทธศาสนา หรือ ที่พร้อมเป็นส่วนหนึ่งของการปฏิวัติ
อาจน�าไปสู่ “โลกดิสโทเปีย (Dystopia)” ซึ่งเป็นโลกที่เลวร้ายเต็มไปด้วยการ AGI (ภาพที่ 9) จะเป็นกุญแจสู่ความ
ถูกกดขี่และอยู่อย่างทุกข์ทรมาน ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับว่ามหาอ�านาจโลก AI จะปฏิบัติ ส�าเร็จของไทยในการก้าวไปสู่ยุคเศรษฐกิจ
ต่อประเทศที่ด้อยเทคโนโลยี AI อย่างไร หลังแรงงานมนุษย์อย่างยั่งยืน
วิศวกรรมสาร l ปีที่ 78 ฉบับที่ 1 มกราคม - มีนาคม 2568 15
