Page 78 - วิศวกรรมสาร ปีที่ 74 ฉบับที่ 4 ตุลาคม - ธันวาคม 2564
P. 78
บทเรียนการบริหารจัดการน�้าของเมืองหลักบนลุ่มแม่น�้าเจ้าพระยาในประวัติศาสตร์ไทย
บทเรียนสำาคัญ กรณีเกาะรัตนโกสินทร์และแม่นำ้าเจ้าพระยา
ในช่วงสมัยอยุธยา มีหลักฐานบันทึกทางแผนที่มากมายเกี่ยวกับ แม่น�้าเจ้าพระยาบริเวณหน้าเกาะรัตนโกสินทร์ คือ คลองขุดโบราณ
การขุดคลองลัดในแม่น�้าเจ้าพระยาเพื่อย่นระยะเวลาการเดินเรือ ก่อนที่จะกลายมาเป็นแม่น�้าเจ้าพระยาในเวลาต่อมา คลองนี้ถูกขุดขึ้น
ให้สั้นลงระหว่างเมืองท่าสยาม (อยุธยา) และปากอ่าว (ชื่อในเวลานั้น) ในสมัยอยุธยาโบราณเพื่อย่นระยะเวลาการเดินทางขึ้นล่องของ
และช่วยระบายน�้าในช่วงฤดูน�้าหลากให้เร็วขึ้น (รูปที่ 11) ตัวอย่าง เรือสินค้าเมืองท่าสยาม จึงท�าให้ในเวลาต่อมาแม่น�้าเจ้าพระยา
รูปที่ 11 แผนที่โบราณแสดง เส้นทางล�าน�้าจากเมืองท่าสยามถึงปากอ่าว
(วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร ๒๕๒๕) และคลองลัดแม่น�้าเจ้าพระยา (Beek Steve Van 1995)
78
วิศวกรรมสาร ปีที่ 74 ฉบับที่ 4 ตุลาคม-ธันวาคม 2564